معرفی رشته طراحی پارچه و لباس پیراه بلوز 2021
گرایش‌های رشته طراحی پارچه و لباس برای ادامه تحصیل چه هستند؟
این رشته در سه گرایشِ طراحی و چاپ پارچه، بافت پارچه و طرحی لباس در دانشگاه‌‌های مختلف تدریس میشود. پیشنهاد میشود قبل از انتخاب رشته و دانشگاه مورد نظر از این مطمئن شوید که گرایش دلخواه شما در دانشگاه انتخابی، ارائه و تدریس میشود. به طور مثال در دانشگاه هنر تهران، در این رشته تنها گرایش طراحی و چاپ پارچه در دوره کارشناسی ارائه میشود که برای داوطلبانی که علاقه‌‌مند به طراحی بافت و طراحی لباس هستند انتخاب مناسبی نخواهد بود.
گرایش طراحی و چاپ: در این گرایش بیشترین واحدهای درسی در زمینه طراحی سطوح نقش‌‌دار و انواع چاپهای دستی و صنعتی مربوط به کارخانه‌‌های چاپ پارچه آموزش داده میشود. هرچند که واحدهای آشنایی با طراحی بافت و طراحی لباس هم تدریس میشود اما واحدهای بیشتری در زمینه مورد نظر در گرایش طراحی و چاپ گذرانده میشود.
گرایش بافت پارچه: در طراحی پارچه، دو نوع طراحی چاپ و طراحی بافت اجرا میشود که مکانیزم‌‌های کاملا متفاوتی با هم دارند و همچنین دستگاه‌‌های صنعتی و کارخانجات متفاوتی هم آن را اجرا می‌‌کنند. گرایش بافت در دانشگاه آزاد یزد به دلیل وجود کارخانجات بافندگی پارچه بیش از دو گرایش دیگر مورد توجه قرار گرفته است. در واقع طراحی بافت پارچه یک نوع دستور بافت یا فرمولی است برای دستگاه‌‌های بافندگی دستی و صنعتی.
گرایش طراحی لباس: همان‌‌طور که از اسمش پیداست، افرادی که علاقه‌‌مند به طراحی لباس و ارائه کالکشن‌‌های فصلی لباس هستند باید این گرایش را انتخاب کنند. در این گرایش علاوه بر موارد کلی که لازم است است هنرجویان این رشته بدانند (صرف نظر از گرایش انتخابی) بیشترین واحدهای طراحی اندام، طراحی لباس و تکنیک‌‌های تصویرسازی لباس گذرانده میشود. نکته مورد نظر در این گرایش این است که واحدهای مربوط به دوخت لباس در آن تدریس نمی‌‌شود.
مهم‌ترین دروس دانشگاهی رشته طراحی پارچه و لباس چه هستند؟
در هر رشته‌‌ای دورس اصلی دروس تخصصی هستند، مخصوصاً دروس تخصصی که بعد از ترم چهار ارائه می‌‌شوند که دروس عمومی و پیش‌‌نیازها گذرانده شده باشند. در این رشته هم بنابر گرایش انتخابی دروس مهم متفاوت هستند. از دروس مهم مشترک میتوان به این واحدها اشاره کرد.
- طراحی لباس
- چاپ سیلک
- چاپ باتیک
- طراحی پارچه
- آشنایی با ماشین‌‌آلات صنعتی
- تاریخ پارچه و پوشاک
- بافت پارچه
- بازاریابی و فروش
فارغ التحصیل رشته طراحی پارچه و لباس در چه کارها و صنایعی میتواند شاغل شود؟
فارغ التحصیل رشته طراحی پارچه و لباس در موارد زیر میتواند مشغول به کار شود:
- طراح بافت پارچه در کارخانه نساجی
- طراح چاپ پارچه در کارخانه نساجی
- طراح چاپ پارچه در مزون و کارگاه‌‌های تولید لباس
- طراح لباس در مزون و کارگاه‌‌های تولید لباس
- مدرس دروس تخصصی در مجموعه‌‌های آموزشی
- طراحی و تولید با برند شخصی
- مدیریت و اجرای کارگاه‌‌های چاپ دستی (سیلک و باتیک)
- طراح شال و روسری
- طراح کیف و کفش در مجموعه‌‌های تولیدی این محصولات
- طراح کاشی و کف‌‌پوش
- طراح کاغذ دیواری و رومبلی و سایر موارد مربوط به دکوراسیون داخلی
- مدیر و طراح مزون‌‌های لباس عروس و لباسهای نامزدی
- مدیریت کارگاه‌‌های چاپ دیجیتال و سابلیمیشن
- ژورنالیست و روزنامه‌‌نگار در زمینه مد و لباس
سایر شغل‌‌های مربوط به پارچه و لباس و دکوراسیون داخلی و هر محصولی که نیازمند طراحی یک سطح نقش‌‌دار و چاپ و تولید آن است.
بازار کار رشته طراحی پارچه و لباس به چه صورت است؟
از آنجا که مد و لباس این روزها از موارد مورد توجه افراد جامعه است، بازار کار گسترده‌‌ای برای این رشته به وجود آمده است. مخصوصاً در بازار لباس شخصی‌‌دوزی و مزون‌‌ها این رشته بسیار نو و پر از فرصت‌‌های شغلی است.
در گذشته‌‌ای نه‌‌چندان دور هم کارخانه‌‌دارها مجبور به تهیه نقش چاپ و بافت پارچه از نمایشگاه‌‌های خارجی بودند که امروزه به دلیل وجود کارشناسان زبده در این رشته این نیاز نیز مرتفع گشته و صاحبان صنایع از طراحان داخلی برای تهیه طرح در تولیدات خود استفاده می‌‌کنند.
درآمد حاصل از این تخصص در مواردی مانند برندسازی و کار شخصی متغیر بوده و به تجربه و بازاریابی افراد بستگی دارد، اما حقوق دریافتی در کارخانجات و صنایع وابسته درآمدی مناسب و قابل توجه است.
امکان ادامه تحصیل در رشته طراحی پارچه و لباس در داخل ایران چگونه است؟
این رشته در ایران تا دوره کارشناسی ارشد امکان ادامه تحصیل دارد و برای تحصیل در مقاطع بالاتر حتما نیاز به تحصیل در کشورهای دیگر وجود دارد. بهترین دانشگاه در گرایش طراحی و چاپ دانشگاه هنر است که به صورت اختصاصی در این گرایش فعالیت می‌‌کند. در گرایش لباس دانشگاه الزهرا و در گرایش بافت دانشگاه آزاد یزد از سایر دانشگاه‌‌ها سابقه‌‌دارتر هستند.
در دوره کارشناسی ارشد رشته طراحی پارچه و لباس که از سال 92 وارد دانشگاه‌‌های دولتی شد (پیش از آن تنها در دوره کارشناسی امکان تحصیل در این رشته وجود داشت) تاکنون گرایشی وجود ندارد و عنوان کلی رشته طراحی پارچه و لباس است.
امکان ادامه تحصیل در رشته طراحی پارچه و لباس در خارج از کشور به چه صورت است؟
نیاز به یادآوری نیست که مهد این رشته، اروپا و در درجه اول، پاریس است که تا سالیان سال سردمدار مد و لباس در سراسر دنیا بود. بعد از آن هم ایتالیا و آمریکا و ژاپن جای خود را در این رشته اثبات کردند. هم‌اکنون هم برای تحصیل در شاخه‌‌های هنری مد و لباس بهترین انتخاب میتواند پاریس و ایتالیا باشد. اما در رشتههای مربوط به شاخه‌‌های زیست‌‌محیطی مد و لباس و مد پایدار آمریکا بیش از سایر کشورها تکنولوژی‌های مربوطه و رشتههای دانشگاهی را حمایت و پشتیبانی می‌‌کند.
برای تحصیل در کشورهای اروپایی ادامه تحصیل از دوره ارشد و پس از آن دکترا میتواند راحت‌‌تر از آن باشد که پس از دوره ارشد در ایران قصد ادامه تحصیل در کشور دیگری را داشته باشید. در واقع پذیرش دکترا برای کسانی که دوره ارشد خود را در یک کشور اروپایی گذردانده باشند بسیار راحت‌‌تر است. پس برای انتخاب دانشگاه و ادامه تحصیل پیش از هر چیز نیازمند آن هستید که رشته و گرایش مورد نظر خود را انتخاب کنید.
دروس دانشگاهی رشته طراحی پارچه و لباس تا چه میزان نیازهای بازار کار را پاسخگو هستند؟
در بین تمامی دروس دانشگاهی معمولاً حلقه اتصال گمشده‌‌ای بین صنعت و دانشگاه (خصوصاً در رشتههای هنری) وجود دارد که در شرح درس‌‌های جدید از سمت وزارت علوم سعی بر این بوده که با اضافه کردن دروس مربوط به صنعت و بازاریابی و فروش تا حد امکان این خلا پر شود.
واحدهای درسی چون فلسفه هنر و دروس تئوری از این دست میتواند نگاه منحصر به فرد و ویژه‌‌ای به هر کس بدهد که نه تنها در آینده شغلی، بلکه در زندگی شخصی افراد هم راهگشا باشد. هرچند که در دوره دانشگاه اگر فردی انتخاب خود را از شروع تحصیل انجام داده باشد و علاقه‌‌مندی خود را در این رشته بداند میتواند کارآموزی خود را از دوران دانشجویی با کار در مجموعه‌‌های تولیدی مربوط شروع کند و تا پایان سال‌‌های تحصیل یک فرد خبره در زمینه کاری خود باشد.
با تمامی این اوصاف، دروس دانشگاهی بیش از هر چیز خلاقیت افراد و مهارت‌‌های اولیه برای ورود به بازار کار را پوشش میدهد و برای ورود به بازار کار واقعی نیاز به یک دوره کارآموزی 3 تا 6 ماهه در رشته انتخابی وجود دارد که فوت و فن‌‌های نهایی آن رشته را به طور مستقیم تجربه کند.
به طور مثال، مبانی طراحی و راپورتبندی پارچه در دانشگاه هم به صورت دستی و هم نرم‌‌افزاری آموزش داده میشود، اما برای اجرای آن در یک کارخانه، فرد نیازمند آشنایی با ابزارآلات و تکنولوژی مربوط به همان مجموعه است که گاهی در هر کارگاه یا کارخانه‌‌ای متفاوت است. دوره کارآموزی نامبرده شده کاملاً توافقی است و بستگی به میزان دانش و مهارت فرد و پیچیدگی دستگاه‌‌های موجود دارد.
دیباچه: برای بزرگداشت و ارج گذاشتن به مقام شاعران، نویسندگان، دانشمندان و وزیران، به آن‌ها جامه‌ای دوخته می‌بخشیدند که به آن خلعت می‌گفتند. برای مجازات مقصران نیز لباس ناموزون بر تنشان می‌کردند و کلاهی مضحک بر سرشان می‌گذاشتند و او را پیاده یا سواره در شهر می‌گرداندند. حتی وقتی می‌خواستند از قدیمی‌‌ترین و مجرب‌ترین پهلوان‌ها سخن بگویند، می‌گفتند که فلانی پیش‌کسوت است، یعنی که او یک پیراهن بیشتر پاره کرده و یا در زورخانه لنگ و اِزار را زودتر گرفته است.به عبارت دیگر در طی تاریخ همیشه لباس بیانگر فرهنگ، قومیت، شخصیت و مقام یک فرد بوده و به همین دلیل ارزش و اهمیت بسیاری داشته است و باز به همین دلیل باید برای رشته طراحی پارچه و لباس، ارزش بسیاری قائل شد چرا که این رشته از یک سو در حفظ فرهنگ و ملیت یک کشور نقش به سزایی دارد و از سوی دیگر میتواند بهترین، راحت‌ترین و کاربردی‌ترین لباس‌ها و پارچه‌ها را برای مردم جامعه به ارمغان بیاورد. رشته طراحی پارچه و لباس یک رشته هنری کاربردی است که دارای سه گرایش طراحی لباس، طراحی چاپ پارچه و طراحی بافت پارچه می‌باشد.
گرایش طراحی لباس:
این گرایش دارای دو شاخه اصلی تک دوزی یا مزون و صنعت است که شاخه تک‌دوزی به طراحی و دوخت لباس برای افراد مختلف می‌پردازد و شاخه صنعت که کاربردی‌تر است به بخش‌های مختلفی تقسیم میشود که از آن جمله میتوان به بخش‌های پارچه جین، پیراهن بچه، پیراهن زنانه، لباس مردانه و... اشاره کرد. به گفته دیگر گرایش طراحی لباس به آموزش طراحی کاربردی و طراحی مـُد می‌پردازد که در این میان طراحی کاربردی شامل طراحی لباس مشاغل و گروه‌های مختلف جامعه مثل ورزشکاران، قوای سه گانه ارتش و مواردی از این قبیل میشود و طراحی مد نیز جنبه فانتزی دارد؛ در این بخش، طراح با کار خود، خلاقیتش را نشان میدهد تا افراد دیگر از این طرح جدید ایده بگیرند و کارهای تازه‌ای را به بازار عرضه کنند.
دروس مشترک در گرایش‌های مختلف طراحی پارچه و لباس:
مبانی هنرهای تجسمی، کارگاه طراحی پایه، کارگاه عکاسی پایه، هنر و تمدن اسلامی، آشنایی با هنر در تاریخ ، آشنایی با هنرهای سنتی ایران، هندسه نقوش در صنایع دستی ایران، خوشنویسی و طراحی حروف، آشنایی با پارچه و لباسهای سنتی ایران، پارچه‌شناسی، کارگاه طراحی بافت مقدماتی، کارگاه طراحی چاپ مقدماتی، کارگاه طراحی لباس مقدماتی، آشنایی با رشتههای هنری معاصر، انسان، طبیعت و طراحی.
دروس تخصصی گرایش طراحی لباس:
تاریخ لباس در ایران و جهان، کارگاه طراحی تخصصی، کارگاه دوخت ، کارگاه طرح و تهیه الگو، کارگاه طراحی لباس، انسان، طبیعت و طراحی، تحقیق (طراحی لباس)، طرح و رساله نهایی.
گرایش طراحی چاپ پارچه:
در طراحی چاپ پارچه، دانشجویان آموزش می‌بینند که چگونه برای پارچه‌های بافته شده طرح بدهند. در طراحی چاپ پارچه، از لحاظ رنگ‌بندی، طراحی با راپورتبندی روبرو است. و منظور از راپورتبندی این است که طراح، طرح را بر روی پارچه به گونه‌ای تکرار کند که این تکرار چشم آزار نباشد، یعنی طراح با توجه به نوع، تراکم تار و پود، رنگ و میزان پذیرش رنگ یا آبی که در پارچه وجود دارد و همچنین نوع چاپ پارچه که میتواند چاپ روتاری، سیلک، غلطکی یا چاپهای مدرن باشد؛ طرح خود را ارائه میدهد.